اداره منابع طبیعی وآبخیزداری شهرستان مانه وسملقان | ||
آمار بازدید |
[ چهارشنبه 90/10/21 ] [ 10:11 صبح ] [ مهران گلی ]
در این فیلم که با دلایل علمی به سخن می پردازد خواهیم دید که علت اصلی تغیرات جوی افزایش و گسترش دامنه فعالیت های انسانی و تولیدات دامی است
[ چهارشنبه 90/10/21 ] [ 10:8 صبح ] [ مهران گلی ]
عوامل طبیعی - محدودیتهای اقلیمی
- سازندهای زمین شناسی حوضه کال شور که نقش عمده ای درشور شدن آبهای سطحی وزیرزمینی وشوروقلیا شدن خاکها ایفامی کند
- بافت سنگین وعمیق، زهکش نامناسب، نفوذپذیری کم وساختمان توده ای خاکهای دشتهای منتهی به کال شور در جاجرم واسفراین که در واقع به عنوان پلایا شناخته می شوند.
l عوامل انسانی
- سابقه تاریخی مناطق جاجرم واسفراین درامردامداری وتداوم آن از گذشته های دورتا به امروز
- تشدید فشاربرپوشش گیاهی مراتع بیابانی با توان اکولوژیک پایین جاجرم، گرمه واسفراین درپی افزایش جمعیت وکاهش زمینه اشتغال درسالهای اخیر -که به صورت افزایش شدید تعداد دامدار و دام نمایان گشته است.
- روشهای غیرصحیح کشاورزی، بهره برداری بی رویه از آبهای زیرزمینی و درنتیجه از بین رفتن حاصلخیزی وافزایش شوری خاک در دشتهای حوضه کال شور واقع در اسفراین وجاجرم. [ چهارشنبه 90/10/21 ] [ 9:22 صبح ] [ مهران گلی ]
مانه و سملقان ـ خبرنگار اطلاعات: پروندههای تخلف در عرصههای منابع طبیعی مثل چرای بیرویه، ایجاد حریق در جنگلها و مراتع و برداشت غیرمجاز شن و ماسه از بستر رودخانهها و معادن در شهرستان مانه و سملقان امسال 20 درصد نسبت به مدت مشابه پارسال کاهش یافته است. منبع خبر: اطلاعات [ چهارشنبه 90/10/21 ] [ 9:20 صبح ] [ مهران گلی ]
بیش از 99 هکتار از اراضی ملی مانه و سملقان استعدادیابی شد
خراسان شمالی - مورخ سهشنبه 1390/02/13 شماره انتشار 17826
اردکام- 99 و یک دهم هکتار از اراضی ملی واقع در مانه و سملقان برای اجرای طرح های مختلف توسط اداره ها و شرکت ها، سال گذشته استعدادیابی و به امور اراضی این شهرستان تحویل داده شد. رئیس اداره منابع طبیعی و آبخیزداری مانه و سملقان با اعلام این خبر گفت: وسعت مراتع این شهرستان 311 هزار و 253 هکتار است که حدود 51 درصد از وسعت منابع طبیعی این شهرستان را به خود اختصاص داده است. «اسعدی» افزود: تعیین زمان ورود و خروج دام توسط دامداران براساس شرایط حاکم بر مرتع نظیر اقلیم رشد گیاهان و توپوگرافی خاک انجام می شود. وی بیان کرد: عملکرد بخش مرتع سال گذشته در بخش تعهد اجرای ممیزی و تنسیق مراتع 20 هزار هکتار و اجرای 35 هزار هکتار ممیزی و تنسیق را با پیشرفت فیزیکی 160 درصدی داشته ایم.وی عنوان کرد: مجموع مساحت اراضی ملی این شهرستان که سند آن به نام دولت و به نمایندگی از سازمان جنگل ها، مراتع و آبخیزداری کشور گرفته شده، 448 هزار و 209 هکتار است که 59 هزار و 943 هکتار آن سال گذشته انجام شد. وی تصریح کرد: ظرفیت تولید علوفه مراتع این شهرستان اندکی بیش از 90 هزار تن علوفه خشک است که این میزان علوفه تولیدی برای مصرف 330 هزار واحد دامی بوده و این در حالی است که در این شهرستان 500 هزار واحد دامی وجود دارد. [ چهارشنبه 90/10/21 ] [ 9:18 صبح ] [ مهران گلی ]
بجنورد - خبرگزاری مهر: مدیرکل منابع طبیعی و آبخیزداری خراسان شمالی گفت: با تخصیص هزار و 300 میلیون ریال اعتبار از ردیف اعتباری طرح صیانت از جنگلهای شمال کشور، عملیات تهیه طرح صیانت از شش هزار هکتار از جنگلهای شهرستان مانه و سملقان، اجرایی شد.
به گزارش خبرگزاری مهر، موسی صابری اظهار داشت: پارسال در راستای موافقت نامه طرح صیانت از جنگلهای شمال کشور، عملیات تهیه طرح تولیدات غیر چوبی در سطح 13 هزار هکتار از جنگلهای هیرکانی توسط بخش خصوصی اجرایی شد. وی تصریح کرد: در همین راستا امسال نیز هزار و 300 میلیون ریال اعتبار برای اجرای پروژه های جنگل کاری در سطح 70 هکتار و عملیات تهیه طرح تولیدات غیر چوبی در سطح شش هزار هکتار در جنگل های جوزک و درکش از توابع شهرستان مانه و سملقان به این اداره کل تخصیص یافت که هم اکنون این پروژه ها در حال اجرا است. وی حفظ جنگلهای پهن برگ استان به دلیل شرایط خاص رویشگاهی و زیستی آن را بسیار حائظ اهمیت برشمرد و گفت: در همین راستا حفظ و توسعه این جنگلها باید به صورت پایدار و منسجم مدیریت شوند. صابری تاکید کرد: جنگلهای هیرکانی در سطحی بالغ بر 25 هزار هکتار با گونه غالب بلوط بلند مازو یکی از مهمترین سطوح عرصه های منابع طبیعی منحصر به فرد استان هستند که در شرایط خاص رویشگاهی در یک اکوتون در حد فاصل ناحیه رویشی هیرکانی و ایران و تورانی روییده است. وی گفت: این منطقه از نظر جامعه شناسی گیاهی دارای گونه های منطقه ایران و تورانی همانند سیاه تلو، افرا کرکو، زرشک، داغ داغان و گونه های ناحیه هیرکانی از جمله بلوط، زبان گنجشک و ممرز بوده که به لحاظ ترکیب زیستی از اهمیت ویژه ای برخوردار است. مدیر کل منابع طبیعی و آبخیزداری استان خراسان شمالی افزود: در همین زمینه سطحی بالغ بر چهار هزار هکتار نیز تحت عملیات قرق قرار گرفته که این امر موجب حفظ و احیاء و سیر صعودی توالی در این جنگلها شده است. [ چهارشنبه 90/10/21 ] [ 9:16 صبح ] [ مهران گلی ]
اقدامات انجام گرفته در جهت حفاظت از ذخیره گاههای جنگلی استان خراسان شمالی 1-تعریف ذخیره گاه :
ذخیره گاه به منطقه یا مناطقی از عرصه خشکی و یا در دریا اطلاق می شوند که از اکوسیستم ها یا گونه های نمونه یا استثنیایی برخوردار هستند . ذخیره گاههای جنگلی یا forest reserver الگوهای کوچک شده ذخیره گاه های بیوسفر هستند که در آن گونه های منحصر به فرد و کمیاب و یا گونه های رو به انقراض به صورت طبیعی رویده اند. بااین تفاوت که ذخایر بیوسفر از نظر معیارهای انتخاب تابع پرو و نانسها (pronance =آخرین مبداء طبیعی یک گونه ) جغرافیایی زیستی بوده و معمولاً با در نظر گرفتن جمعیت وابسته به این اکوسیستم ها و رعایت اصول حفاظت از نوع سیستم و تولید مستمر منابع در جهت توسعه پایدار به طور جدی مد نظر است ولی ذخیره گاه های جنگلی در ابعاد کمی کوچکتر تابع رویشگاههای گونه های بومی که از نظر ژنتیکی در مقایسه با رویشگاه های دیگر همان گونه دارای برتری می باشند انتخاب می گردد با توجه به اینکه حفظ این گونه های با ارزش در محیط های طبیعی تنها در سایه حفاظت جدی و مدیریت علمی اکوسیستم امکان پذیر است می توان گفت که مطلوب ترین روش جهت حفظ گونه های نادر و در حال انقراض و در معرض تهدید با صفات ژنتیکی برتر ، حفاظت آنها در رویشگاههای اصلی و طبیعی تحت عنوان insitu conservation ( حفاظت در نقطه منشاء ) می باشد .
اهداف مدیریتی در جهت حفاظت از ذخیره گاهها :
• حفظ زیست گاهها و گونه ها در شرایط دست نخورده تا حد امکان
• حفظ و نگهداری منابع ژنتیکی در شرایط تکامل و پویا
• حفظ و نگهداری فرایندهای اکولوژیکی
• تضمین موجودیت نمونه هایی از محیط های طبیعی برای مطالعات علمی
• کاهش اختلاف تا حد امکان از طریق برنامه ریزی دقیق و انجام پژوهش
2-جایگاه قانونی ذخیره گاهها :
بر اساس ماده 1 قانون حفظ و حمایت از منابع طبیعی وذخایر ژنتیکی کشور مصوب 12/7/1371 گونه های درختی از قبیل شمشاد ، زربین ، سرخدار ، سرو خمره ای سفید پلت ، حرا ،چندل ارس ، فندق ، زیتون طبیعی ، بنه ( پسته وحشی )، گون ، ششم ، گردو جنگلی ، بادام وحشی ( بادامک) در سراسر کشور جزء ذخایر جنگلی محسوب و قطع آن ممنوع می باشد. ضمنا مطابق تبصره 3 قانون مذکور متخلفین از این قانون برای بار اول به پرداخت خسارتی که حسب مورد توسط کارشناسان مربوط جهاد سازندگی ارزیابی خواهد گردد به حسب از یکماه تا ششماه پرداخت جزای نقدی برای هر اصله درخت معادل یک برابر و نیم قیمت روز آن و در صورت تکرار به رشد مجازات محکوم می شوند .
3- گونه های مشمول ذخایر ژنتیکی در استان خراسان شمالی و سطح پراکنش آن :
در استان خراسان شمالی به دلیل شرایط خاص زیست محیطی و برخورداری از دو ناحیه رویشی ایران و تورانی و همچنین هیرکانی گونه های متعددی به لحاظ تعریف مشمول ماده 1 قانون حفظ و حمایت از منابع طبیعی و ذخایر ژنتیکی گشته است . البته بعضی از این گونه ها نظیر بلوط ایرانی و زالزالک به دلیل آنکه جزء گونه های خاص در این مناطق محسوب می گردند به عنوان ذخیره گاه در سطح استان حفظ شده است.
1-3- ارس :
گونه با ارزش و ژنتیکی ارس با نام محلی آرچه ، اورس ، مرخ و نام علمی junipyrus polycarpos از خانواده caprassaceae بوده که در سطحی معادل 415386 هکتار از سطح منابع طبیعی استان پراکنش یافته است . ضمنا در جهت حفظ و گسترش این گونه منحصر به فرد اداره کل منابع طبیعی مبادرت به تهیه طرح ذخیره گاه در سطحی معادل 12089 هکتار و طرح مدیریت منابع جنگلی در سطحی معاد20752 هکتار نموده است و همچنین سطحی معادل 49750 هکتار از سطح جنگلهای ارس استان در منطقه بزداغی ، گوینک ، تازه قلعه ، خمبی قرق بود و دام کاملاً از آن خارج شده است . علاوه بر قرق که تاثیر به سزایی به روند تکامل و گسترش این گونه با ارزش داشته اداره کل منابع طبیعی طبیعی در دو سال گذشته مبادرت به کشت حدود 10.000 اصله گونه ارس در سطح جنگلهای استان نموده است که برنامه گسترش آن در سنوات آتی نیز تهیه و در حال اجرا می باشد.
3-2- ذخیره گاه فندق :
این گونه با ارزش به نام محلی پندق و نام علمی corylus avellana از خانواده corelaceae بوده که در سطحی معادل 50 هکتار در منطقه وی وی بخش مانه و سملقان موجود می باشد آگهی قرق این گونه با ارزش در روزنامه های محلی و ملی صادر شده و بر اساس طرح تهیه شده برنامه های حفظ و احیاء این گونه در دست اجرا می باشد.
3-3- ذخیره گاه زالزالک :
گونه زالزالک با نام محلی دولانک و نام علمی crataegus pentaegus –crataegus szovitsii -crataegus micophlla و نام فارسی سرخ ولیک ، سیاه ولیک از خانواده Rosaceae بوده که جزء گونه های ناحیه رویشی ایران و تورانی محسوب می گردد . این گونه با ارزش در مناطق مختلف استان پراکنش که اداره کل منابع طبیعی در سال 1385 جنگل متراکم این گونه را در منطقه مملجه شناسایی و ضمن صدور آگهی قرق آن مبادرت به حصار کشی کل سطح باقیمانده در سطح معادل 8 هکتار نموده است ضمنا برنامه گسترش آن با تولید نهال این گونه در نهالستان اداره کل منابع طبیعی در سنوات آتی در دست اقدام می باشد.
4-3- ذخیره گاه پسته :
گونه جنگلی پسته با نام علمی pestatia vara در سطحی حدود 5000 هکتار در منطقه کوه قلعه و بزداغی بخش مانه شهرستان مانه و سملقان موجود می باشد . که در جهت حفظ این گونه با ارزش طرح پیش شناخت آن تهیه شده و برنامه های قرق و مدیریت آن نیز در دست بررسی و اقدام می باشد.
5-3- گونه بلوط :
بلوط ایرانی با نام محلی مازو و نام علمی Quercus castanefolia از خانواده Fagaceaeبوده که در اصل جزء گونه های ناحیه هیرکانی محسوب می شوند ولیکن با توجه به شرایط اقلیمی و توپوگرافی خاص غرب استان در سطحی معادل 25000 هکتار در منطقه جوزک هاور و درکش شهرستان مانه و سملقان وجود دارد .در جهت حفظ این گونه طرح های مدیریت منابع جنگلی فاز 1 جوزک در سطحی معادل 9646 هکتار و مدیریت منابع جنگلی درکش (فاز 2 جوزک ) در سطحی معادل 12900 هکتار تهیه و درحال اجرا است و همچنین سطحی حدود 4000 هکتار از جنگلهای با ارزش منطقه قرق و دام از آن خارج نشده که تاثیر به سزایی به روند تکامل و زاد آوری این گونه داشته است . ضمنا این جنگلها تنها ذخیره گاه و جنگل بلوط منطقه شرق کشور نیز محسوب می شود. همچنین در سطح استان گونه های جنگلی با ارزش همانند بادامشک Amigdalus scoparia گردوی جنگلی junglus nigra که مشمول ماده 1 قانون حفظ و حمایت از منابع طبیعی وذخایر ژنتیکی کشور می باشند نیز وجود داشته که عرصه های جنگلی مذکور کاملاً شناسایی و در جهت حفظ و حمایت از آن گامهای اساسی برداشته شده است.
[ چهارشنبه 90/10/21 ] [ 9:15 صبح ] [ مهران گلی ]
مدیر کل منابع طبیعی و آبخیزداری خراسان شمالی گفت: در سال جاری ذخیرگاه جنگلی جدیدی از گونه گردو در منطقه آق چشمه در بخش 4، شهرستان مانه و سملقان در سطح250 هکتار شناسایی و قرق شد. [ چهارشنبه 90/10/21 ] [ 9:13 صبح ] [ مهران گلی ]
امام خمینی(ره): منابع طبیعی تجدیدشونده یکی از سرمایههای حیاتی این مملکت به شمار میرود.
مقام معظم رهبری: پیام من به همه مردم عزیز ایران این است که درختکاری، ایجاد فضای سبز، حفاظت از محیط زیست، حفظ جنگلها و دیگر منابع حیاتی کشور را یک وظیفه اسلامی، انقلابی، وجدانی و انسانی به حساب آورند.
حفظ منابع طبیعی یک مسئله تجملاتی نیست، یک مسئله درجه دو نیست، بلکه یک مسئله حیاتی است و از الویتهای توسعه پایدار است. توسعه یافتگی پایدار هر کشوری به توسعه یافتن منابع در اختیار است که یکی از منابع مهم در اختیار ما، جنگلها و مراتع است.
آیتالله مکارم شیرازی: حفاظت از منابع طبیعی به استناد ادله اربعه ضروری است، استفاده بهینه از منابع طبیعی باعث مبارزه با فقر است، باعث ایجاد اشتغال است، باعث خودکفایی و روی پا ایستادن و دم از استقلال همه جانبه زدن است.
آیتالله نوری همدانی: خداوند متعال یک امانتی داده به هر ملتی، آن هم منابع طبیعی و مراتع، معادن، جنگلها، نیزارها، دریاها، اینها همهشان مال ملت است، مال همه است، در برابر اینها مسئولیت داریم، باید این منابع را حفظ و نگهداری کنیم و گسترش بدهیم.
آیتالله صافی گلپایگانی: مردم باید توجه کنند اصلاً تخریب جنگل حرام است و اگر کسی بخواهد برای استفادههای شخصی جنگل را تخریب کند و یا منابع طبیعی را به صورتی در آورد که مردم نتوانند از آن استفادههای صحیح بکنند مسئولیت دارد.
آیتالله موسوی اردبیلی: کار در منابع طبیعی، تلاش برای رسیدن به خودکفایی است.
آیتالله علوی گرگانی: مسئولیتی که به دوش شما است بسیار خطیر است زیرا شما مسئولان حفاظت از اموال الله برای خلق الله هستید.
حضرت رسول (ص) فرمود:کشاورزی و درختکاری کنید. بهخدا قسم آدمیزاد هیچ عملی حلالتر و پاکیزهتر از آن انجام نمیدهد.
حضرت رسول (ص) فرمود:خداوند درخت را برای انسان آفرید، از اینرو او باید درخت را بکارد، آن را آبیاری کند و در حفظ آن بکوشد.
حضرت رسول (ص) فرمود:هر وقت عمر جهان به آخر رسیده، هرگاه قیامت بخواهد قیام کند و عالم بخواهد منقرض شود و در دست یکی از شما نهال درختی باشد چنانچه بقدر کاشتن آن فرصت باشد، باید آن را بکارد و از فرصت باقیمانده استفاده نماید.
حضرت رسول (ص) فرمود:به سبزه نگریستن بینائی را افزون میکند.
حضرت رسول (ص) فرمود:هرکس ساختمانی را بدون آنکه ظلم و ستمی در کار باشد بنا نماید و یا نهالی بکارد و درختی را غرس کند تا هر کجا بندهای از بندگان خداوند مهربان از آن بهرهمند شود خداوند اجر و ثواب به او عطا کند.
حضرت رسول (ص) فرمود:هر مسلمانی که بذری بیفشاند یا نهالی بنشاند و از حاصل آن بذر و نهال پرندهای یا انسانی یاچرندهای بخورد، آن برای او صدقه محسوب شود.
حضرت رسول (ص) فرمود:هر که درختی بکارد، هر بار که انسان یا یکی از مخلوقات خداوند از آن بخورد برای وی صدقهای محسوب میشود.
حضرت رسول (ص) فرمود:هر که درختی بنشاند خداوند تعالی به اندازه میوهای که از آن درخت داده شود پاداش برای وی مینویسد.
حضرت رسول (ص) فرمود:هر کس درختی بکارد و از آن حفاظت نماید تا ثمر دهد، خداوند به اندازه ثمره آن به وی پاداش خواهد داد.
حضرت رسول (ص) فرمود:هر که درختی غرس کند تا به ثمر برسد، خدا عوض آن در بهشت درختی برای او غرس میفرماید.
حضرت رسول (ص) فرمود:مسلمان درختی نمینشاند که از میوه آن، آدمی و چهارپا و مرغ بخورد جز آنکه تا روز قیامت برای او صدقه بشمار میآید.
حضرت رسول (ص) فرمود:برای کشاورز و درختکار، در هر چه که به مردم و مرغان از میوه و زراعتش بدون اختیار برسد، پاداش است.
حضرت رسول (ص) فرمود:هر کس درخت خرما یا سدری را آب دهد گویا تشنهای را سیراب کرده است.
حضرت رسول (ص) فرمود:درختان را آتش نزنید، آنها را با آب ویران نکنید، درختان میوهدار را قطع نکنید، مزرعهها را نسوزانید.
حضرت رسول (ص) فرمود:هرگاه رسول خدا میخواست سپاهی را به جهاد گسیل دارد، سپاهیان را دعوت میکرد و آنان را نزد خویش مینشاند، سپس میفرمود: با نام و یاد خدا و در راه او بر آیین رسول خدا (ص) (به جهاد) روید . . . و درختی را قطع نکنید مگر آن که ناگزیر باشید.
حضرت رسول (ص) فرمود:ای علی برو و از طرف خداوند و پیامبر خدا (ص) بگو، نفرین خدا بر کسی که درخت سدر را قطع کند.
خداوند در قرآن در موارد زیادی به درخت و طبیعت اشاره کرده است. هنگامی که می خواهد قدرت خود و نظم آفرینش را یادآوری کند به طبیعت، درخت، آب، آسمان ها و . . . اشاره می کند(سوره زمر آیه 21، سوره نمل آیه 60 و . . . ). و یا هنگامی که می خواهد تسبیح و سجده اجزاء عالم در مقابل خویش را متذکر شود از درخت نام می برد (سوره الرحمن، آیه 6). همچنین گاهی اوقات نقش درختان و طبیعت را در زندگی انسان ها و نیز حیوانات متذکر می شود(سوره نحل آیه های 10 و 68 و سوره یس آیه 80). اما در کنار آن همواره در موارد متعدد بر مدیریت بهره برداری از این منابع تأکید و از اسراف و تبذیر بر حذر داشته است. اما نکته ای که در سوره حجر آیه 19 است موزون و متعادل آفریدن طبیعت و هستی است. در این آیه خداوند تأکید نموده که از هر چیز موزون و متعادل آفریده است. بر این اساس خلیفه خدا بر روی زمین-انسان- نیز اگر بصورت متعادل منابع را مدیریت نکند دچار خسران خواهد شد.
در ذیل سه آیه از قرآن کریم به صورت نمونه آمده است:
سوره انعام آیه 46: اوست خدایی که درختان خودرو و برافراشته و ناخودرو را آفرید . . . اسراف نکنید که خداوند اسراف کاران را دوست نمیدارد.
سوره نحل آیه 10: اوست خدایی که آب را از آسمان فرو فرستاد که از آن بیاشامید و درختان پرورش دهید تا از میوه آن بهره مند شوید و به برگ آن حیوانات خود را بچرانید.
سوره حجر آیه 19:و زمین را بگسترانیدیم و در آن کوه های عظیم بر نهادیم و در آن از هر چیز، موزون و متعادل رویاندیم
[ سه شنبه 90/10/20 ] [ 1:35 عصر ] [ مهران گلی ]
جنگل و خـاک و مرتع و دریــا جملگــی نعمت خداوندند [ سه شنبه 90/10/20 ] [ 1:34 عصر ] [ مهران گلی ]
|
|
|